Poród to jedno z najbardziej przełomowych doświadczeń w życiu kobiety i jej partnera. Odpowiednie przygotowanie do tego wydarzenia może pomóc zminimalizować stres, lęk i niepewność, a także sprawić, że przyszli rodzice poczują się pewnie i bezpiecznie w obliczu czekających ich zmian. Z pomocą przychodzi szkoła rodzenia, podczas której można zdobyć wiedzę i wsparcie w zakresie przebiegu porodu oraz opieki nad noworodkiem. Kiedy zapisać się do szkoły rodzenia i jak wybrać odpowiednią placówkę?
Szkoła rodzenia – na czym polega?
Szkoła rodzenia to instytucja, której celem jest przygotowanie przyszłych rodziców do porodu oraz pierwszych dni życia dziecka. Placówka może działać przy szpitalu z oddziałem położniczym lub funkcjonować niezależnie, oferując prywatne kursy zarówno dla kobiet w ciąży, jak i ich partnerów. Zajęcia prowadzone są przez doświadczonych praktyków – aktywne zawodowo położne, lekarzy (m.in. ginekologów i neonatologów), ratowników medycznych, psychologów oraz doradczynie laktacyjne, którzy dzielą się swoją wiedzą oraz doświadczeniem.
Przeważnie w zajęciach w szkole rodzenia udział bierze przyszła mama oraz ojciec dziecka, który może dzięki temu lepiej zrozumieć proces porodu, poznać metody wsparcia partnerki, a także nabyć niezbędne umiejętności związane z pielęgnacją maluszka oraz opieką nad młodą mamą. Niekiedy zdarza się jednak, że ciężarna uczestniczy w zajęciach samodzielnie lub wraz z osobą towarzyszącą – przyjaciółką, mamą lub siostrą.
Sprawdź też: położna i pielęgniarka POZ – jaki jest zakres ich opieki nad pacjentem i przyszłą mamą?
Czy szkoła rodzenia jest obowiązkowa?
Uczestnictwo w szkole rodzenia nie jest w Polsce obowiązkowe i stanowi dobrowolną formę edukacji dla przyszłych rodziców. Wiele kobiet decyduje się na korzystanie wyłącznie z informacji zdobytych w książkach lub porad matek oraz babć. Warto jednak pamiętać, że szkoła rodzenia gwarantuje dostęp do aktualnych i rzetelnych informacji, opartych na najnowszej wiedzy medycznej oraz doświadczeniu specjalistów.
Szkoła rodzenia – jak wyglądają zajęcia?
Program szkoły rodzenia jest zazwyczaj podzielony na kilka bloków tematycznych, które obejmują część teoretyczną i praktyczną dotyczącą przygotowań do porodu oraz opieki nad noworodkiem. Najczęściej poruszane są takie zagadnienia jak:
- fizjologia ciąży i porodu – zajęcia koncentrują się na omówieniu najważniejszych zmian zachodzących w organizmie kobiety i dziecka w trakcie ciąży. Przyszli rodzice dowiadują się, jak rozwija się dziecko, co dzieje się z ciałem kobiety, a także jak przebiega proces porodu;
- przygotowanie do porodu – omawiane są techniki, które mogą pomóc w przygotowaniu kobiecego ciała i umysłu do porodu. Przyszli rodzice uczą się o różnych metodach łagodzenia bólu porodowego, takich jak oddychanie, masaż, relaksacja oraz opcje znieczulenia. Zajęcia obejmują również przygotowanie fizyczne i emocjonalne na nadchodzący poród, w tym ćwiczenia oddechowe oraz porady dotyczące stworzenia planu porodu;
- pielęgnacja i opieka nad noworodkiem – prowadzący uczą, jak prawidłowo przewijać dziecko, kąpać je, dbać o jego higienę i pielęgnację skóry, a także jak rozpoznać potrzeby maluszka, takie jak głód, zmęczenie czy dyskomfort. Pokazują także, jak bezpiecznie trzymać niemowlę, jak reagować na płacz i jak dbać o rozwój psychofizyczny maluszka;
- połóg i powrót do sprawności po porodzie – szczególny nacisk kładzie się na procesy gojenia się ciała po porodzie, zmiany hormonalne oraz sposoby dbania o zdrowie fizyczne i psychiczne kobiety. Porady obejmują również kwestię aktywności fizycznej po porodzie, w tym ćwiczenia na poprawę kondycji i wzmocnienie mięśni dna miednicy;
- laktacja – w tym bloku przyszłe mamy zyskują wiedzę na temat technik przystawiania dziecka do piersi, a także uczą się rozwiązywania problemów związanych z karmieniem, takich jak np. ból sutków czy niewłaściwe chwycenie piersi przez dziecko;
- psychologiczne aspekty rodzicielstwa – poruszane są aspekty dotyczące zmian emocjonalnych, które zachodzą u młodych rodziców po narodzinach dziecka. Zajęcia dotyczą lęków, obaw i wyzwań związanych z nową rolą rodzica, a także sposobów na utrzymanie równowagi emocjonalnej;
- pierwsza pomoc w nagłych wypadkach – przyszli rodzice uczą się podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy w sytuacjach takich jak np. zadławienie, zatrzymanie oddechu, gorączka, urazy czy reakcje alergiczne.
Dowiedz się też, czego boją się przyszłe mamy i jak oswoić strach przed porodem i macierzyństwem?
Ile trwa szkoła rodzenia?
Czas trwania kursu i częstotliwość spotkań mogą się różnić w zależności od szkoły rodzenia, jednak najczęściej szkoła rodzenia obejmuje 10-12 spotkań, które odbywają się średnio 1-3 razy w tygodniu. Taki zakres zapewnia odpowiednią ilość czasu na przyswojenie wiedzy i umiejętności niezbędnych do przygotowania się do porodu i opieki nad noworodkiem
Kiedy zacząć chodzić do szkoły rodzenia?
Najlepszym momentem na zapisanie się do szkoły rodzenia jest początek II trymestru, czyli okolice 21. tygodnia ciąży. Jest to czas, w którym kobieta przeważnie czuje się najlepiej – nie zmaga się z przykrymi dolegliwościami typowymi dla I trymestru ciąży, a także ma jeszcze sporo czasu na przygotowanie do porodu. Nie ma jednak ściśle określonego terminu, kiedy należy zacząć zajęcia. Wiele szkół rodzenia oferuje elastyczne terminy i programy, które umożliwiają uczestnictwo na różnym etapie ciąży.
Kiedy najpóźniej zapisać się do szkoły rodzenia?
Zajęcia w szkole rodzenia najlepiej rozpocząć minimum miesiąc przed porodem. Dzięki temu przyszli rodzice zyskują wystarczająco dużo czasu na przyswojenie wiedzy i umiejętności, które mogą być pomocne w trakcie porodu oraz w opiece nad noworodkiem.
Szkoła rodzenia – jak wybrać?
Przyszli rodzice mogą wybierać spośród różnych szkół rodzenia dostępnych w całej Polsce. Decyzja o tym, którą szkołę rodzenia wybrać, powinna jednak uwzględniać kilka istotnych czynników:
- lokalizacja – szkoła rodzenia powinna znajdować się w pobliżu miejsca zamieszkania lub pracy, aby zyskać wygodny dojazd na zajęcia;
- doświadczenie osób prowadzących – najlepiej, aby zajęcia prowadzone były przez wyspecjalizowaną położną, która na co dzień pracuje na oddziale położniczym i ma praktyczne doświadczenie w opiece nad kobietami w ciąży oraz noworodkami. Zajęcia praktyczne powinna z kolei prowadzić osoba posiadająca należytą wiedzę z zakresu ruchu oraz anatomii ciała kobiety w ciąży;
- wyposażenie sal – wysokiej jakości sprzęt oraz odpowiednio przygotowane sale do zajęć praktycznych wzbudzają poczucie bezpieczeństwa u przyszłych rodziców, a także zwiększają komfort uczestników;
- przemyślany program zajęć – szkoła powinna oferować kompleksowy i dobrze zorganizowany program zajęć, który uwzględnia zarówno teoretyczne, jak i praktyczne aspekty przygotowań do porodu i opieki nad maluszkiem. Program musi być dopasowany do potrzeb młodych rodziców, a także dostarczać rzetelnej wiedzy opartej na najnowszych standardach medycznych i doświadczeniu praktyków;
- pakiet zajęć dodatkowych – szkoły rodzenia często oferują dodatkowe zajęcia, które stanowią uzupełnienie kursu podstawowego, np. pierwszą pomoc dla noworodka, zajęcia z chustonoszenia czy masaż Shantala dla dzieci. Dużym plusem są też indywidualne konsultacje ze specjalistami, np. doradczynią laktacyjną lub psychologiem;
- koszt – przyszli rodzice mogą korzystać z 2 opcji – bezpłatnych szkół rodzenia, w których zajęcia odbywają się w ramach NFZ, a także prywatnych placówek, gdzie zajęcia są płatne. Warto dokładnie przeanalizować oba warianty i wybrać ten, który odpowiada naszym potrzebom.
Szkoła rodzenia – czy warto? Podsumowanie
Szkoła rodzenia to przestrzeń, w której przyszli rodzice mogą liczyć na wsparcie ze strony doświadczonego personelu medycznego oraz specjalistów z różnych dziedzin, takich jak fizjoterapia, psychologia czy neonatologia. Udział w zajęciach to dla nich okazja do zdobycia niezbędnej wiedzy teoretycznej dotyczącej przebiegu ciąży, porodu i opieki nad noworodkiem, a także praktycznego przygotowania się na nowe wyzwania związane z rodzicielstwem. Warto skorzystać z takich zajęć, aby lepiej przygotować się do roli rodzica, zminimalizować stres i czuć się komfortowo w trakcie porodu oraz opieki nad maluszkiem.
